Nίκος Mάργαρης
ΟΙΚΟ-ΛΟΓΙΚΑ«_Όσο γερνάω τόσο περισσότερο μου φαίνεται ότι ζω σ? έναν κόσμο γεμάτο
παρεξηγήσεις και -φυσικά- αναφέρομαι περισσότερο στη χώρα μας. Στην όποια
όλοι οι κατά καιρούς _εξυπνάκηδες_ έχουν αποφασίσει _πριν από μας για μας_
για το τι σημαίνει ανάπτυξη και τι είδους προγράμματα θα πρέπει να
ενισχύονται_»
Οδικοί άξονες της ανάπτυξης
ΕΔΩ και αρκετό καιρό βλέπω να επανέρχεται συνεχώς στην ειδησεογραφία το
γεγονός ότι στον μελετούμενο «οδικό άξονα» Τουρκίας-Ιταλίας η Ελλάδα μένει
απ? έξω. Ας αντιγράψουμε την κρατούσα άποψη όπως δημοσιεύθηκε το Σάββατο, 5
Μαρτίου στον «ΕΠΕΝΔΥΤΗ»:
«Αθόρυβα, αλλά αποτελεσματικά, με ανύπαρκτη αντίδραση από την ελληνική
πλευρά, πέντε χώρες συμφώνησαν για την προώθηση του σχεδίου χρηματοδότησης
με το οποίο θα υποβαθμιστεί ο ρόλος της Ελλάδας στον τομέα των βαλκανικών
μεταφορών και συγκοινωνιών.
Εκπρόσωποι της Ιταλίας, Αλβανίας, FYROM, Βουλγαρίας και Τουρκίας, μετά από
διήμερες συνομιλίες στη Σόφια, υπέγραψαν προσύμφωνο για την εξασφάλιση
χρηματοδότησης του οδικού άξονα που θα συνδέσει τη Δυτική Ευρώπη με τη Μέση
Ανατολή και τις δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ.
Σημαντική στην υπόθεση του συγκοινωνιακού αυτού άξονα, είναι η επιλογή της
Ιταλίας να προωθήσει τη χρήση λιμανιών της Αλβανίας για την προώθηση
ευρωπαϊκών προϊόντων στα κεντρικά και νότια Βαλκάνια- και από εκεί στη Μέση
Ανατολή και τις δημοκρατίες της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών. Ένας
αντίστοιχος οδικός άξονας που θα ξεκινά από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας και
μέσω Βουλγαρίας θα καταλήγει στην Κωνσταντινούπολη, με διακλαδώσεις που θα
οδηγούν στις κυριότερες πόλεις της περιοχής, στην Αλβανία, τη FYROM -τον
οποίο προωθεί η Ελλάδα- προφανώς δεν ικανοποιεί τους Ιταλούς εταίρους μας».
Στην ίδια εφημερίδα αλλά σε άλλη σελίδα και με τον τίτλο «αντι-Εγνατία»
υπάρχει και άλλο σχόλιο:
«Η πρόταση τους (Σ.Σ: των Τούρκων) για δημιουργία οδικού άξονα
Δυρραχίου-Τιράνων-Σόφιας-Κωνσταντινούπολης, δεν είναι καθόλου άσχετη με την
_προσφορά_ τους για παροχή στρατιωτικής βοήθειας στα Σκόπια και την ίδια
προσφορά τους - η οποία έγινε ενθουσιωδώς δεκτή - πριν από μερικές
εβδομάδες στην Αλβανία. Όταν αυτή η οδική αρτηρία ολοκληρωθεί και η Αγκυρα
επιτύχει, για πρώτη φορά μετά το 1913, αναίμακτη στρατιωτική έξοδο στην
Ευρώπη, το περίφημο _μουσουλμανικό τόξο_ θα αποτελεί μια οδυνηρή
πραγματικότητα για την Ελλάδα και θα απειλεί με τα ισλαμικά του βέλη, την
καρδιά της Ευρώπης».
Την επόμενη ημέρα, την Κυριακή 6 Μαρτίου υπήρχε άλλο κείμενο στην
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ:
«Έχουν το υψηλότερο κατά κεφαλή εισόδημα σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά και
του κόσμου ολόκληρου τα χρήματα στις τράπεζές τους. Επιπλέον, η χώρα τους
διαθέτει γεωγραφική θέση-πέρασμα από τη Μεσόγειο στη Γερμανία, με το
μικρότερο μάλιστα κόστος. Αν όμως οι Ελβετοί προθυμοποιούνται να
φιλοξενήσουν τις οικονομίες όλων μας δεν συμβαίνει το ίδιο και με τα
φορτηγά ή τις νταλίκες. Πρόσφατα ψήφισαν να απαγορευθεί η διέλευση όλων
αυτών των οχημάτων μέσα στα επόμενα 10 χρόνια ενώ πάγωσαν και όλα τα
προγράμματα οδοποιίας στην επίμαχη είσοδο των θορυβούντων και ρυπαινόντων
αλλοδαπών. Ξενόφοβοι; Ίσως, αλλά ταυτοχρόνως ευαίσθητοι απέναντι στο
περιβάλλον και στο δημόσιο αίσθημα, έστω και μιας μειοψηφίας του πληθυσμού
τους.
Μόλις πριν δύο χρόνια η ελβετική κυβέρνηση έδειχνε πολύ διαφορετικές
διαθέσεις υπογράφοντας τη δημιουργία ευρωπαϊκού οδικού δικτύου με την
Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία προέβλεπε περιορισμένο άνοιγμα των
αυτοκινητοδρόμων της χώρας. Όλα ανατράπηκαν το περασμένο σαββατοκύριακο,
όταν ύστερα από αίτημα 10.000 κατοίκων του καντονίου Ούρι, διενεργήθηκε
εθνικό δημοψήφισμα και το 52% των Ελβετών υποστήριξε την απαγόρευση της
διέλευσης των φορτηγών που προέρχονται από το εξωτερικό.»
Πρέπει, αγαπητοί μου, να αναφέρω ότι από παλαιότερα είχα απορίες για το
λόγο για τον οποίο θεωρούμε ως «μοχλό ανάπτυξης» μιας πόλης το να περνάει ο
δρόμος από μέσα της με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Λάρισα για την οποία
πριν χρόνια είχα κάνει και σημείωμα στους 4T.
Όποιος δει το χάρτη στη Θεσσαλία διαπιστώνει ότι η Εθνική Οδός
Αθηνών-Θεσσαλονίκης κάνει μια τεράστια παράκαμψη, για να κόψει στη μέση τη
Λάρισα. Και μη μου πείτε ότι για το Βόλο δεν έπρεπε να γίνει παράκαμψη και
να μακρύνει ο δρόμος, γιατί στη Λάρισα συμβαίνει αυτό ακριβώς.
Καταναλώνουμε καθημερινά χρόνο, χρήμα και καύσιμα για να περνάμε από τη
Λάρισα την οποία ταλαιπωρούμε, και ένα από τα νέα αιτήματα των κατοίκων της
είναι να γίνει νέα παράκαμψη.
Στο Βόλο οι αναπτυξιολόγοι του τότε και του σήμερα προτείνουν ως νέου τύπου
μοχλό (άλλο μοχλός άλλο μούχλα!) τη δημιουργία στο λιμάνι ενός
διαμετακομιστικού κέντρου για τη Μέση Ανατολή. Λες και δε γνωρίσαμε τι
σημαίνει τέτοιο κέντρο στη δεκαετία του ?70 με τα περίφημα πλοία τα οποία
πήγαιναν στη Συρία και «ανέπτυξαν» το Βόλο_ Με τη δημιουργία εβδομήντα
κακόφημων Bar για το «σέρβις» των οδηγών από τις «ευρωπαϊκές» νταλίκες, οι
οποίοι κατέφθαναν «φτιαγμένοι» και έκαναν κάθε τόσο «θερινά» τα καταστήματα
του Βόλου.
Γιατί, λοιπόν, να ανησυχώ που οι νταλίκες από Ευρώπη προς Ασία αντί να
περνούν μέσα από την Ήπειρο και τη Μακεδονία θα πηγαίνουν από το Δυρράχιο
στα Σκόπια; Ποιος επιτέλους θα συμμαζέψει όλους εκείνους που επιμένουν να
θεωρούν ανάπτυξη τα «περατάδικα» και τα διόδια; Γιατί να μη μας
παραδειγματίζει το παράδειγμα των Ελβετών, αλλά και Αυστριακών, που
εμποδίζουν τη διάβαση των τεράστιων φορτηγών από τους αυτοκινητοδρόμους
τους;
Ας μου επιτραπεί σ? αυτό το σημείο να αντιγράψω τα NEA της Τρίτης 8
Φεβρουαρίου:
«Στο τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Αυστρία από τη συνεχώς
αυξανόμενη αλληλεξάρτηση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με αποτελέσματα τη
σημαντική αύξηση των μεταφορών αγαθών, με βαριά οχήματα στα επόμενα χρόνια,
αναφέρθηκε χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Αυστριακός υπουργός
Μεταφορών κ. M. Viktor Klima: _Στα περισσότερα κράτη_, τόνισε, _το πρόβλημα
των μεταφορών με τέτοια οχήματα έχει ήδη ξεπεράσει τα ανεκτά όρια_.
Στο μεταξύ, όπως τόνισε λίγο αργότερα στη συνέντευξή του ο κ. Κλίμα,
παρουσία του επίτιμου πρόξενου της Αυστρίας, κ. I. Λαϊνόπουλου, το 1992 η
Αυστρία, η οποία υποφέρει ιδιαίτερα από τις μεταφορές με βαριά οχήματα που
διασχίζουν το έδαφός της και στους δύο οδικούς άξονες - από Ανατολικά προς
τα Δυτικά και από Βορρά προς Νότο - υπέγραψε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή
Ένωση, που στοχεύει σε μια όσο το δυνατόν πιο φιλοπεριβαλλοντική διεξαγωγή
των μεταφορών αγαθών. Με το δεδομένο ότι οι μέσω Αυστρίας μεταφορές αγαθών
μεταξύ του 1970 και του 1992 αυξήθηκαν από 3 σε 20 εκατομ. τόνους (αύξηση
470%), με τη συμφωνία αυτή επιδιώκεται η όσο το δυνατόν πιο
φιλοπεριβαλλοντική διεξαγωγή των μεταφορών αγαθών,δίνοντας προτεραιότητα
στα φορτηγά που προκαλούν λιγότερη ρύπανση και υποστηρίζοντας τις
σιδηροδρομικές συνδυασμένες μεταφορές.»
Γιατί, επομένως, να ανησυχούμε μήπως ο συμφερτός των ξένων φορτηγών δεν
περνάει από Ελλάδα;
Όσο γερνάω, τόσο περισσότερο μου φαίνεται ότι ζω σ? έναν κόσμο γεμάτο
παρεξηγήσεις και -φυσικά- αναφέρομαι περισσότερο στη χώρα μας. Στην όποια
όλοι οι κατά καιρούς «εξυπνάκηδες» έχουν αποφασίσει «πριν από μας για μας»
για το τι σημαίνει ανάπτυξη και τι είδους προγράμματα θα πρέπει να
ενισχύονται.
Τι να κάνω, που να πάρει η ευχή, τη διαπλάτυνση του δρόμου
Μυτιλήνης-Μανταμάδου, όταν περνούν μερικές δεκάδες αυτοκινήτων και η
διαδρομή θα συντομευθεί μόνο κατά πέντε λεπτά;
Πριν χρόνια έκαναν ένα δρόμο δίπλα στη λίμνη της Δοϊράνης που συντόμευε
μερικά λεπτά τη διαδρομή Δοϊράνη-Χίλια Δένδρα. Πάντοτε στο όνομα της
ανάπτυξης. Μόνο που για τον κάνουνε κατέστρεψαν τις καλαμιές στις οποίες
φώλιαζαν πουλιά για τα οποία πήγαιναν κυνηγοί. Οι μόνοι επισκέπτες, εκείνη
την εποχή, το χειμώνα. Οπότε, επειδή -λόγω του δρόμου- λιγόστεψαν τα
πουλιά, σταμάτησαν να πηγαίνουν (κυνηγοί!).
Δεν είμαι φυσικά εναντίον των δρόμων, αλλά από την άλλη, καλό θα είναι να
αντιληφθούμε ότι η δημιουργία αναπτυξιακών φετίχ (τα ίδια έγραφα και πριν
ένα μήνα) μας οδηγούν σε αδιέξοδο. Γιατί αλλιώς θα δράσει σήμερα αυτός που
ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη της Λήμνου, αν γνωρίζει ότι το αίτημα των
τοπικών παραγόντων για δημιουργία αυτοτελούς νομαρχίας ουδεμία σχέση έχει
με ανάπτυξη._Ν.Μ.